Voorwaarden voor een octrooi

Technisch karakter vereist

Voor een octrooi moet een uitvinding een technisch karakter hebben. Met een octrooi leg je namelijk je technische oplossing vast voor een technisch probleem. Je kunt een octrooi krijgen op uitvindingen in alle technische vakgebieden.  

Voorbeelden van uitvindingen waarvoor je een octrooi kunt krijgen:

• een machine die rijpe aardbeien oogst en verpakt;
• een medicijn tegen hart- en vaatziekten;
• een poedersamenstelling voor in een brandblusser;
• een spread voor op brood die onder een breed temperatuurbereik smeerbaar blijft bij lagere en hogere temperaturen;
• gentechnologie die fruitbomen resistent maakt tegen ziekten;
• een algoritme voor de compressie van digitale gegevens. 

Inhoudelijke voorwaarden

Je technische uitvinding moet voldoen aan 3 inhoudelijke voorwaarden. Voldoet je octrooi niet aan deze 3 voorwaarden, dat is je octrooi niet geldig. 

1. Nieuwheid 

De uitvinding mag vóór de octrooiaanvraag nergens ter wereld openbaar gemaakt zijn. Ook niet door jouzelf, op welke manier ook. Houd je uitvinding daarom geheim totdat je je octrooiaanvraag indient. Je mag je uitvinding dus niet delen door bijvoorbeeld:

• publicatie in een bedrijfsbrochure;
• een presentatie op een beurs;
• een artikel in een krant of op een website;
• verkoop van je uitvinding. 

Moet je met anderen over je uitvinding spreken? Gebruik dan een geheimhoudingsovereenkomst.

2. Inventiviteit 

De uitvinding moet een origineel idee zijn dat vakmensen of deskundigen op je vakgebied niet makkelijk kunnen bedenken. Het mag voor de vakman niet voor de hand liggen.  

Twijfelt je eraan of je uitvinding inventief is? Neem dan contact op met Octrooicentrum Nederland.

3. Industriële toepasbaarheid 

Je uitvinding moet een technisch uitvoerbaar product of proces zijn. Vaak blijkt de toepassing direct uit het product of de werkwijze. Is de industriële toepassing niet duidelijk? Dan moet de octrooiaanvraag de praktische toepassing beschrijven.

Geen octrooi mogelijk 

Uitvinding zonder technisch karakter

Je kunt géén octrooi krijgen op uitvindingen zonder technisch karakter, zoals:

• ontdekkingen, wetenschappelijke theorieën en wiskundige methoden: bijvoorbeeld een wiskundige methode om priemgetallen te genereren zonder technische toepassing;
• esthetische vormgeving: bijvoorbeeld een productlijn met uniek kleurenpalet of een mooie autocarrosserie zonder technische functie;
• methoden om geestelijke arbeid te verrichten, om te spelen of voor bedrijfsvoering: bijvoorbeeld een persoonlijkheidstest voor bedrijven of een onderwijsmethode voor kleuters;
• presentatie van informatie: bijvoorbeeld digitale handleidingen voor machinegebruik of een grafische weergave van financiële data.

Software zonder technisch effect 

Je kunt geen octrooi krijgen op software die alleen wiskundige of logische processen uitvoert. Soms kun je software wel beschermen met een octrooi in de vorm van een werkwijze of in de vorm van een apparaat dat deze werkwijze uitvoert. Het computerprogramma heeft in dat geval een technisch effect. Er is dan sprake van een 'computer-implemented invention’.  

Andere uitsluitingen

Behalve het gebrek aan technisch karakter zijn er ook andere redenen om uitvindingen uit te sluiten van een octrooi. Je kunt geen octrooi krijgen op:

• uitvindingen die in strijd zijn met de openbare orde of morele normen, bijvoorbeeld het klonen van mensen of commercieel hergebruik van menselijke embryo’s;
• planten- en dierenvariëteiten en processen die biologisch zijn, bijvoorbeeld nieuwe kevers in het Amazonegebied ontdekken of een plantenras ontwikkelen;
• behandelmethoden van een menselijk lichaam of dierenlichaam: bijvoorbeeld chirurgie voor knieprotheses of een diagnostische methode voor kanker.